Wielu logopedów interesuje się mutyzmem selektywnym. To bardzo cenne, gdy specjaliści różnych dziedzin poszerzają swoją wiedzę na temat zaburzeń dzieci.
Każdy bez względu na to, czy i jakim jest specjalistą, może mieć wpływ na postępy dziecka z mutyzmem. Każda osoba, która nie pozwala, by dziecko z mutyzmem było niewidzialne i motywuje je do zaangażowania społecznego, przyczynia się do rozwoju jego komunikacji. Swoją cegiełkę w procesie pokonywania mutyzmu mogą dołożyć krewni, nauczyciele czy tacy specjaliści jak pedagodzy i logopedzi. W Centrum Terapii Mutyzmu, Nieśmiałości i Lęku chętnie współpracujemy z logopedami. Zapraszamy na przykład gościnnie logopedów, którzy prowadzą dla dzieci z mutyzmem zajęcia: oddechowe, słuchowe, fonacyjne, logorytmiczne, usprawniające narządy mowy "gimnastyka buzi i języka". Mamy bardzo dobre doświadczenia w kontakcie z logopedami, którzy na terenie przedszkola lub szkoły prowadzą kameralne zajęcia grupowe. Takie zajęcia nie są poświęcone ćwiczeniom artykulacyjnym, a raczej mają formę głównie zabawy, podczas której dzieci z mutyzmem mogą w sprzyjającej atmosferze rozwijać więzi z rówieśnikami. W małych grupach dzieciom z mutyzmem łatwiej mówić, a umiejętności nabyte w kameralnych warunkach mogą być później przeniesione na teren grupy. Logopedzi mają w repertuarze swoich umiejętności wiele zabaw i ćwiczeń rozluźniających mięśnie odpowiadające za mówienie, które u dzieci z mutyzmem są zazwyczaj napięte. Dzieciom z mutyzmem towarzyszą czasami dodatkowo zaburzenia logopedyczne. Gdy dziecko dokonuje postępów w terapii psychologicznej, logopeda ma często otwartą drogę do pracy nad zniwelowaniem wad wymowy. Wizyty u psychologa i logopedy mogą odbywać się równolegle. Obaj specjaliści mogą współpracować ze sobą i przyczyniać się do sukcesu dziecka. Logopedzi oraz ich umiejętności zasługują na docenianie. W sposób jednak zdecydowany jako Centrum Terapii Mutyzmu, Nieśmiałości i Lęku przedstawiamy rzetelne fakty: mutyzm wybiórczy/selektywny jest zaburzeniem psychicznym. Kryteria mutyzmu znajdują się w międzynarodowej (ICD10) i amerykańskiej klasyfikacji zaburzeń psychicznych (DSM IV). Zaliczanie mutyzmu do jednego z zaburzeń mowy to fałszywy MIT. Przyczyny niemówienia u dziecka z mutyzmem są natury psychologicznej, nie fizycznej. Milczenie dziecka z mutyzmem to jedynie wierzchołek góry lodowej, pod którą kryją się poważne problemy emocjonalne dziecka. Celem terapii jest więc pomoc dziecku w radzeniu sobie z emocjami (głównie lękiem), rozwijanie samodzielności, budowanie poczucia własnej wartości i pewności siebie. Objaw w zaburzeniu dotyczy mówienia, nie oznacza to jednak, że mutyzm staje się przez to zaburzeniem logopedycznym. W związku z powyższym, logopeda nie powinien być jedynym specjalistą udzielającym dziecku pomocy. Wynika to z wielu powodów. Umiejętności psychologiczne, a najlepiej psychoterapeutyczne są niezbędne nie tylko do terapii dziecka z mutyzmem, ale również udzielania wsparcia ich rodzicom w postaci konsultacji rodzicielskich, treningu umiejętności wychowawczych, terapii rodzinnej czy warsztatów psychologicznych. Często istnieje potrzeba wystawienia opinii psychologicznej lub psychiatra konsultujący dziecko, potrzebuje obserwacji właśnie psychologicznych. Co ważne, psycholog/psychoterapeuta pracuje pod superwizją, dzięki czemu otrzymuje wsparcie potrzebne do prowadzenia skutecznie terapii oraz pracy nad swoimi umiejętnościami terapeutycznymi. Oczywiście, jeśli nie istnieją z jakiegoś powodu możliwości skorzystania z terapii psychologicznej, to wsparcie umiejętnego logopedy może okazać się bardzo cenne. Taka sytuacja nie powinna być jednak celowa. Logopeda może mieć pragnienie prowadzenia terapii psychologicznej dziecka z mutyzmem. Podobnie psycholog mógłby zechcieć zajmować się wadami wymowy u dziecka. Jeden i drugi specjalista w tej sytuacji nie będzie jednak kompetentny.
O ileż więcej pożytku wyniknie z owocnej współpracy psychologa i logopedy!
Gdy psycholog pomoże dziecku lepiej radzić sobie z emocjami, a logopeda dołoży swoją cenną cegiełkę, korzystając ze swoich umiejętności zawodowych – dziecko z mutyzmem ma szansę na wielkie postępy.
Autorka: mgr Monika Andrzejewska – psycholog dziecięcy
Data publikacji: 12.01.2014
Artykuł chroniony prawami autorskimi przez CTM Spółka z o.o.